‘’Özgürlüğün de Eşitliğin de Adaletin de Kaynağı Ulusal Egemenliktir’’.

Arabulucu Avukatı

11 Soruda Arabuluculuk Nedir

29.10.2018 0 Yorum

Arabululuk nedir sorusuyla özellikle iş kanununda zorunlu alabuluculuk müessesinin düzenlenmesinden sonra sıklıkla karşılaşmaktayız.Arabuluculuk aralarında çeşitli konularda uzlaşmazlık bulunan tarafların bir araya getirilerek belirli yöntemlerle aralarında uyuşmazlığın tespit edilmesini,tespit edilen bu uyuşmazlık konuları üzerinde en uygun çözümleri kendilerinin ortaya koyabilmesi maksadıyla aralarındaki iletişim süreci ve öğelerinin sistemli şekilde tesisini sağlayan,tarafların uyuşmazlık konusu üzerinde bir çözüm üretememesi halinde önlerine bir çözüm önerisi sunabilen,arabuluculuk mevzuatı hükümleri çerçevesinde uzmanlık eğitimi almış olan taraflarla bir ilişkisi bulunmayıp aynı zamanda bağımsız olan üçüncü bir kişinin katılımıyla gerçekleştirilen uyuşmazlık çözüm yöntemidir.


Arabuluculuk Kanunu Neleri Kapsar?

Öncelikle belirtmek gerekir ki her ihtilafa düşülen konuda arabuluculuk müessesine başvurulması mümkün değildir.Bunun sınırı Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanun‘u ile çizilmiştir.Bahse konu uyuşmazlıkların yabancılık unsuru taşıyıp taşımadığına bakılmaksızın tarafların uyuşmazlık konusundaki iradelerini ortaya koyarken hareket serbestisine sahip olduğu iş ve işlemlerden doğan ve özel hukukun ilgi alanına giren uyuşmazlıkların çözümü Arabuluculuk Kanunu kapsamındadır.Yani Kamu
Hukuku’nu ilgilendiren ya da gene kanunda belirtildiği şekliyle aile içi şiddeti konu alan uyuşmazlıklar bu kanun kapsamına dahil değildir.


Kimler Arabulucuk Yapabilir?


Arabulucu olarak faaliyet gösterebilmek için ;
  • Türk vatandaşı olmak

  • Hukuk fakültesi mezunu olmakla birlikte meslekte 5 yıllık deneyime sahip olmak

  • Tam ehliyetli olmak

gerekmektedir.Bunların yanında kasten işlenen bir suçtan ötürü 1 yıldan fazla hapis cezası almamak,affa uğramış dahi olsa birtakım suçları işlememiş olmak(Devletin güvenliğine karşı suçlar,ihaleye fesat karıştırma,yalan tanıklık,vb.),terör örgütleriyle bir bağının bulunmaması,arabulucuk eğitimini tamamladıktan sonra yazılı sınavda başarılı olmak gibi şartları taşıyanlar Arabulucu olarak faaliyet gösterebileceklerdir.

Nasıl Arabulucu Olunur?


Kimler Arabuluculuk yapabilir başlığı altında bahsettiğimiz şartları taşıyan kişilerden müzakere ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri,iletişim teknikleri ve davranış psikolojisi ile yönetmelikte gösterilen diğer teorik ve pratik bilgileri içeren arabuluculuk eğitimini almış ve yazılı sınavı başarıyla tamamlamış olanlar Arabulucu olarak faaliyet gösterebilir.


Arabuluculuk Eğitimi Nereden Alınır?


Türkiye Barolar Birliği,Türkiye Adalet Akademisi ve bünyesinde Hukuk Fakültesi bulunduran Yüksekokulların Hukuk fakülteleri tarafından verilir.



Arabuluculuğun Avantajları Nelerdir?


Arabuluculuk tarafların bir araya gelmek suretiyle birbirlerini daha net anlamasını sağladığı için uzlaşma şansını azami düzeye çıkarmaktadır.Mahkemelerdeki durumunaksine arabuluculukta kontrol tam anlamıyla tarafların elindedir.Mahkemelerin belli istisnalar dışında herkese açık olması(yargının aleniliği) karşısında arabuluculuk görüşmelerinde gizlilik esastır.Bu sebeple tarafların herkese açık olan mahkemeye sunmaktan çekinebilecekleri belli evraklar sunmalarını yahut verecekleri beyanları vermelerini ya da mahkeme sırasında yapamayacakları ikrarlarda bulunmaları sağlar.Zira bunlar olası bir uyuşmazlık durumunda tarafları bağlamayacaktır.Diğer yandan özellikle ekonomisi bozuk olan tarafların bu durumunun daha da kötüye gitmesine sebebiyet verebilecek yargılama giderleri,masraflar ve vekalet ücreti söz konusu olmayıp ekonomik bir çözüm yoludur.En önemli avantajlarından biri ise hemen hemen herkesin şikayetçi olduğu yargılama süreçlerinden kurtulma şansı vermesidir.Çok uzun sürelere yayılacak ve nihayetinde kazanan tarafın bile tam manasıyla memnun olmayacağı bu zaman Arabuluculuk ile dakikalar içerisinde çözülüp
kazan-kazan ilkesi hayata geçirilebilir.


Neden Arabulucuya Başvurmalıyım?


Neden Arabuluya Başvurmalıyım sorusunun cevabı,barışçıl,ekonomik,kısa sürede sonuca varan,çözüm odaklı ve gizlilik esasına uygun şekilde yürütülen bir süreç arzulanıyorsa arabuluculuk görüşmeleri samimi ve şeffaf bir şekilde gerçekleştirildiği taktirde istenilen sonuçlara ulaşılacaktır.

Arabuluculuk Yöntemi İle Çözülebilecek Davalar Nelerdir?


Arabuluculuk Yöntemi ile çözülebilecek davalardan bazıları;
İşçi-İşveren arasındaki uyuşmazlıklarda alacak ve tazminat istemleri ile işe iade istemlerinde;
Tüketici Mahkemesinin görevine giren ve Tüketici Kanunu’ndan kaynaklı uyuşmazlıklardan olan ayıplı mal ve hizmet,devre tatil-devre mülk,özel eğitim ve kurslardan,aboneliklerden ,tüketici kredilerinden olmak üzere geniş bir yelpazeye sahiptir.Kira kaynaklı uyuşmazlıklarda ise tahliye talepleri,kira bedeli taraflar
arasında tartışmalıysa bunun tespiti ve kira bedeli ödenmiyorsa bunun istemi gibi durumlarda Arabulucuya başvurulabilir.


Aile Hukukunu ilgilendiren uyuşmazlıklardan olan evlilik birliğinin mahkeme kararıyla bitmesi halinde talep edilebilecek tazminat ve nafaka istemleri,mal paylaşımı,evlilik devam ederken mallar üzerindeki tasarrufta ortaya çıkabilecek çekişmeler,nişan bozulmasından sonraki tazminat ve hediyelerin iadesi .
Miras hukukunda karşımıza sıklıkla çıkan ortaklığın giderilmesi davasında arabuluculuk gerek mal üzerindeki paydaşların birbiriyle olan iletişimin bozulmaması ya da daha kötüye gitmemesi gerekse dava masrafları ve sonrasındaki muhtemel satış işlemlerinden kurtulabilmek adına oldukça avantajlıdır.


7036 Sayılı İş Mahkemeleri Kanunu ilk maddesinde kanunun amacını ;iş mahkemelerinin kuruluş,görev,yetki ve yargılama usulünü düzenlemek olarak belirtmiştir.

Arabuluculuk Ücretleri Ne kadardır?


Arabuluculuk ücretinin ne kadar olduğu, konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen ya da konusu para olan veya para ile değerlendirilebilen olmasına göre farklılık içermektedir.Konusu para olmayan veya para ile değerlendirilemeyen Arabuluculuk görüşmelerinde uyuşmazlık konusunun ilişik olduğu hukuk dalına göre(aile hukuku,tüketici hukuku,Ticari uyuşmazlılar vb.) ilk üç saate kadar aynı olan saatlik ücretler üç saatten sonra devam eden her saat için işleyecek ücretler belirlenmiştir.Örnek vermek gerekirse 2018 Yılı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi’ne göre Aile Hukuk ile ilgili uyuşmazlıklarda taraf başına bir saati(ilk üç saat için) 140,00 TL devam eden her bir saat için ise 100,00 TL dir.Konusu para olan veya para ile değerlendirilebilcek uyuşmazlıklarda ise uyuşmazlık konusu değer üzerinden değişen yüzdelik oranlarda ücret alınmaktadır.Örneğin değeri 30,000,00 TL ye kadar olan miktarlarda bahse konu meblağnın %6’ı (Birden fazla arabulucu görev yaparsa %9’u),şayet bu meblağ 30,000,00Tl den fazlaysa arta kalan miktardan 40.000,00 Tl ye kadar olan kısmı için %5(Birden fazla arabulucu görev yaparsa %7,5 şeklinde ilerlemektedir).


İşe İade Davalarında Arabuluculuk


İşe iade davalarında da Arabuluculuk artık zorunlu bir şekil şartı olarak yerini almış bulunmaktadır.İş akdinin geçerli bir sebebe dayanmadan feshedildiğini iddia eden ve işe iade talebinde bulunmak isteyen kişiler artık ilk olarak Arabulucuya başvurmalıdırlar.Bu şart yerine getirilmeden dava yoluna gidilmesi halinde dava usulden reddedilecektir.Bu kararın kesinleşmesinden sonra iki hafta içerisinde arabulucuya başvurulabilir.


İhtiyari Arabuluculuk Nedir?


İhtiyari Arabuluculuk Tarafların üzerlerinde tasarruf edebileceği ve özel hukuk uyuşmazlığıyla ilgili mevzularda bu uyuşmazlığın çözümüyle alakalı olarak kendi istekleriyle Arabuluculuğa başvurmasıdır.