İstihkak Nedir

İstihkak Ne Demek

İstihkak, kelime anlamı olarak “bir şeyi hak etme, bir şeyde hakkı olma” anlamlarına gelmektedir. Bu makalemiz ile sizlere miras hukuku içerisinde yer alan istihkak davası ile ilgili bilgiler verilecektir.

Miras bırakanın ölümü ile birlikte tüm mirasçılar külli halefiyet ilkesi gereğince terekedeki mal ve haklara doğrudan sahip olurlar. Mirasçılar kendilerine intikal etmiş olan hak ve alacaklara istinaden terekeye kısmen ya da tamamen el koymak isteyen kişilerden bunları talep edebilecektir. Mirasçılar terekedeki;

• Taşınırları; istihkak ve zilyetlik davaları ile,



• Taşınmazları; tapu kütüğünün düzeltilmesi davası ile,



• Tecavüz edilen taşınmazları; müdahalenin men’i davası ile



• Alacak ve hakları; tespit davası ile koruyabileceklerdir.

Miras sebebiyle istihkak davası mirasçılık sıfatına bağlı olarak doğan bir dava olmakla birlikte bu davayı açacak olan kişinin mirasçı sıfatına haiz olması ön koşuldur.

İstihkak Davası Nedir Nereye Nasıl Açılır?

İstihkak davası bir eda davasıdır. Bu davada davacı hakimden hakkının korunması için birtakım önlemler alınmasını talep edebilir.

Her ne kadar kanun maddesinde davalının güvence göstermesi ve tapu kütüğüne şerh verilmesi önlemlerinden bahsedilmiş olsa da bu önlemler örnek niteliğinde olup sınırlayıcı nitelikte değildir. Hakim kanun maddesinde yazılı olmayan ve davanın içeriğine göre kendi belirleyeceği bir önlemin alınmasına da karar verebilecektir.

Önlem taleplerinin istenebilmesinin zorunlu yolu istihkak davası açmaktır. Miras sebebiyle istihkak davası açılmadan önlem taleplerinin istenmesi mümkün olmayacaktır.

Miras sebebiyle istihkak davası, dava değerine bağlı olarak Asliye Hukuk Mahkemelerinde ya da Sulh Hukuk Mahkemelerinde açılacaktır(Görevli Mahkeme). Yetkili Mahkeme ise miras bırakanın ölmeden önceki yerleşim yeri mahkemesidir.

Miras sebebiyle istihkak davasının konusu terekedeki mal ve hakların tamamı ya da bir kısmı olacaktır. Miras sebebiyle istihkak davasının konusu olan mal, davalı tarafından elden çıkarılmış ise davanın konusu artık bu mal yerine elde edilen şey olacaktır.

• DAVACI; Mirasçı olması sebebiyle tereke konusu mal ve/veya haklar üzerinde hak sahibi olmakla beraber bu hakları gasp edilmek istenen yasal ya da atanmış mirasçılardır. Yasal ya da atanmış mirasçı olmayan kişilerin miras sebebiyle istihkak davası açması mümkün değildir.


• DAVALI; terekede bulunan mal ve/veya hakları haksız bir şekilde elinde bulunduran kişidir.

Miras ortaklığının devamı sırasınca ortaklığa dahil her bir mirasçı tek başına da terekeye konu olan mal ve hakları haksız bir şekilde elinde bulunduran kişiye karşı istihkak davası açabilecektir.

İstihkak Davası Zamanaşımı

Miras sebebiyle istihkak davasının açılması kanunda belirli sürelere bağlanmıştır. Bu süre zamanaşımı süresi olarak belirlenmiş olduğundan kanunda düzenlenmiş olan sürelerin aşılmış olması ile beraber mirasçıların bu davayı açma hakkı ortadan kalkacaktır.

Kanunda düzenlenmiş olan zamanaşımı süreleri davalının iyi niyetli olup olmamasına bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

DAVALI HAKSIZ ZİLYET İYİNİYETLİ İSE;

zamanaşımı süresi, mirasçının kendi mirasçılığını ve davalının zilyetliğini öğrendiği tarihten itibaren BİR YIL, öğrenmemiş olsa dahi mirasın ya da vasiyetnamenin açılmasından itibaren 10 YILDIR.

DAVALI HAKSIZ ZİLYET İYİNİYETLİ DEĞİLSE;

Zamanaşımı süresi 20 YILDIR. Bu sürenin başlangıcı ile ilgili her ne kadar kanunda açık bir hüküm bulunmasa da on yıllık zamanaşımı süresinin başlangıcı ile aynı olduğu kabul edilmektedir.

İstihkak Davası Ne Kadar Sürer?

İstihkak davasının hangi süre içerisinde karara bağlanacağına dair kanunda herhangi bir düzenleme bulunmamaktadır. Bununla beraber davanın ne kadar süreceğine dair kesin bir çıkarımda bulunmak da tarafımızca mümkün değildir.

Miras sebebiyle istihkak davasının ne kadar süreceği davanın içeriğine, davanın takip edilme şekline, keşif, bilirkişi ve tanık gibi delillere dayanılıp dayanılmamasına ve mahkemenin iş yoğunluğuna bağlı olmak üzere değişkenlik gösterecektir.

Askeri İstihkak Ne Demek?

Askeri istihkak ise miras sebebiyle istihkaktan tamamıyla farklıdır. Askeri istihkak bir asker için verilen günlük yiyecek içecek ile kıyafet ihtiyaçlarını kapsamaktadır.

Önceki Yazı Borcu Sona Erdiren Sebebler ve Zama...

Sonraki Yazı İş Hukuku Davalarında Temyiz Yolu...

Yorum Yap

GÖNDER